Yoros Kalesi

İstanbul’un yeşile bakan yüzü ve Karadeniz’e açılan nokta Anadolu Kavağı’nın en tepe noktasında bulunan Yoros Kalesi, İstanbul’daki tek Bizans kalesidir. Genellikle Ceneviz Kalesi adıyla bilinen, kaynaklara göre aslında bir Bizans Kalesi olduğu kesin olan Yoros Kalesi, 13 ve 14. yüzyıllarda inşa edildi. Yoros Kalesi’nin bu isminin Hieron’dan (kutsal yer) geldiği söylense de Zeus’un sıfatı olan Ourius’dan (uygun rüzgarlar) alındığı da iddia edilmektedir.

Yeşilin ve mavinin buluştuğu Anadolu Kavağı’nın tepesindeki kale, Bizans'ın gerilemesiyle birlikte bir dönem Cenevizlerin, ardından da İstanbul’un fethinden hemen önce 1391 yılında Türklerin hakimiyetine geçti. Türklerin eline geçmesinin ardından Yoros olarak adlandırılan kale, Karadeniz’e hakim bir arazide 500 metre uzunluğa sahip iki tepe üzerine konumlanmaktadır. Kalenin genişliği 60 ile 130 metre arasında değişmektedir. Kalede yaygın bir kullanım yeri bulmuş olan tuğlalar kare ve dikdörtgen şeklinde olup kare tuğlaların kenar uzunlukları 30-37cm, kalınlıkları da 3-4,5cm arasında değişiklikler göstermektedir. Dikdörtgen tuğlaların boyutları ise kare şeklindeki tuğlaların yarısı kadardır. Kalenin en gösterişli yeri çifte kulelerdir. Kuleler 6-7 sıra tuğla örgüsü üzerine ve 3-4 sıra çeşitli kesme taşlarla örülerek inşa edilmiştir. Aynı sistemin kalenin orijinal duvar örgülerinde de uygulandığı izlenmektedir. Burçlarda tuğla örgüler yaklaşık 60-70cm, taş örgü ise 95-110cm yüksekliğine sahiptir. Bu örgü sisteminin bazı burçlarda devam etmemesi, bunların farklı dönemlerde inşa edildiğini ya da onarıldığını göstermektedir. Kalede kullanılan tuğlaların renkleri de çeşitlilik göstermektedir. Kırmızımsı renkte tuğlalar yaygın olmakla birlikte pembemsi ve yer yer devetüyü sarısı renkte tuğlaların varlığı da dikkati çekmektedir.